Mekruh Nedir? Kaç Çeşit Mekruh Vardır?

Mekruh Nedir? Kaç Çeşit Mekruh Vardır?

Mekruh işlenmesi günah olmayan, ancak İslam dinine göre yapılması uygun görülmeyen davranışlardır. Mekruh kelime anlamı ile nahoş olan, sevilmeyen kerih anlamları taşımaktadır. Mekruh nedir kısaca değerlendirilirse ne günah ne sevap olan davranışlardır diye tanımlanabilir. Mekruh olarak görülen davranışlar mezheplere göre de bazı çeşitlere ayrılmıştır.

Şafi mezhebine göre mekruh tek çeşittir. Şafi mezhebine göre şer olarak görülen bazı davranışlar terk edilirse sevap kazanılır. Eğer bu davranışlar yapılmaya devam edilirse herhangi bir günahı bulunmamaktadır.

Hanefi mezhebine göre ise mekruh iki çeşittir. Tahrimen mekruh ve tenzihen mekruh olarak iki şekilde değerlendirilir.

Bazı İslam bilginleri mekruh olan davranışın da günah olabileceğini söyleyerek tartışmalara neden olsa da mekruhun günah olmadığı sadece İslam’a göre yapılması uygun olmayan ve harama yakın olan davranışlar olduğu bilinmelidir. Yine de Müslüman kişiler hem kendileri için hem de çevrelerine örnek olmak adına mekruh olan hal ve davranışlardan uzak durmalıdır.

Tahrimen Mekruh

Tahrimen mekruh harama yakın olan işlenmesi günah olmayan davranışlardır. Örneğin yerine getirilmesi gereken bir davranışın terk edilmesi tahrimen mekruhtur. Ancak bu davranış Müslüman kişiye farz olan bir davranış olmamalıdır. Örneğin farz olan oruç tutmanın terk edilmesi tahrimen mekruh değildir. Yapılması harama yakın olan davranışın işlenmemesi sevap iken, bu davranışın yapılması ile azaba uğrama ihtimali doğar. Ama kesinlikle günah olduğuna dair bir ayet ya da hadis bulunmamaktadır.

Tahrimen mekruh nedir dediğimizde, günah olmayan ama yine de yapılmaması konusunda dikkat edilmesi gereken davranıştır. İslam bilginleri genel olarak mekruhun da yapılmaması gerektiğini, hangi çeşit olursa olsun uzak durulmasını savunmaktadır.

Tenzihen Mekruh

Tenzihen mekruh tahrimen mekruha göre daha çok sevaba yakın olan durumları kapsar. Tezhinen mekruh nedir diye sorulduğunda kısaca helale yakın olan mekruh olarak tanımlanmaktadır. Genelde sünnet olan davranışların yapılmaması olarak örneklendirilebilmektedir. Örneğin namazın sünnetini değil de sadece farzını kılan bir kişi sünnetin sevabını alamaz. Ancak farz olan namazı kıldığı için sevap kazanmış, günaha girmemiş olur. Ancak sünneti terk ettiği için kişiye azap verilmese de İslam dinine göre kınanmaktadır.

Tenzihen mekruha farklı bir örnek verilecek olursa Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v)’in yaptığı farz olmayan sünnet olan hal ve davranışların yerine getirilmemesi de verilebilir.  Unutulmamalıdır ki farz olmayan davranışları yapmamanın günahı yoktur ancak sünnet olan davranışı yapmanın kat ve kat sevabı olacaktır.