Gıybet Etmenin Hükmü Nedir?
Gıybet Etmenin Hükmü Nedir?
Gıybet: Bir Müslümanın, Müslüman din kardeşi hakkında konuşması ve bu konuşmanın duyulduğunda din kardeşinin üzüleceği veya utanacağı kusurundan bahsetmesidir. Allah'ü Teala insanları şerefli ve haysiyetli varlıklar olarak yaratmıştır. Başka bir kimsenin, tanıdığı arkadaşı veya akrabası hakkında yargılayıcı ve kötü konuşması bu nedenle İslam dininde yasaklanmıştır. Gıybet etmenin hükmü önemlidir. İnsanlar arasındaki saygının, sevginin önemi büyüktür.
Gıybet insanlar arasına nifak sokmaktadır. Bu nedenle karşıdaki insanı incitecek hareketlerden ve konuşmalardan kaçınmak gerekmektedir. Bir kimse başka bir kimse hakkında gıybet etmiş ise o kişiden helallik alması gerekmektedir. Aynı zamanda yaptığı hatanın Allah tarafından affedilmesi için tövbe istiğfar etmesi gerekmektedir. Bir insan "nasıl olsa hellallik alırım" diyerek başka biri hakkında konuşma hakkına sahip değildir. Çünkü günahı affeden ve bağışlayan Allahu Teala'dır.
Gıybet Etmek Kardeşlik Duygusunu Zedeler
Gıybet etmenin yasak olmasının temel sebepleri arasında; gıybet etmenin; toplumdaki kardeşlik duygusunun zedeliyor olması da yer alır. Yine toplumdaki sulh eve sükunun yok olmasına neden olan gıybet; birlik ve beraberliği zedeleyici bir özelliğe de sahip olmaktadır. Bundan dolayı gıybet etmenin hükmü dinimizce sıkça rastlanan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Müslümanların kardeşlik duygusunun bozulmasına neden olan gıybet; toplum düzenini alt üst etmesiyle de ön plana çıkmaktadır. Böylece toplumda var olan birlik ve beraberlik ruhunun ortadan kalkmasına neden olan gıybet; haram olarak kabul edilmiştir. Gıybet büyük günahlar arasında yer aldığı için; kesinlikle men edilmiştir.
Bazı cahil kimseler; konuşulan şeylerin gerçek olmasından yola geçerek; bir kimse hakkında konuşmanın gıybet olmadığını savunur. Oysa bu durum gerçek olsa da olmasa da gıybettir ve haramdır.
Gıybet Etmenin Caiz Olduğu Durumlar
İslam dininde ayetler ve hadisler insanları kötülüklerden men etmek için etkilidir. Kuranı okuyan ve hükümlerini uygulayan bir kişi kötülüklerden uzak duracaktır. Yine Peygamber Efendimizin yaptığı hareketleri ve söylediği sözleri dikkate alarak yaşamak insanları kötülüklerden uzak tutmaktadır. Gıybet etme hükmü ile ilgili çok sayıda hadis ve ayet bulunmaktadır. Bu durum dahi tek başına İslam dininin gıybet yapılmasına ne kadar karşı olduğunu göstermesi açısından önemlidir.
Gıybetin yapılmasının caiz olduğu durumlar arasında zulme uğramış bir kişinin kendisine zalim kişinin yaptıklarını insanlara anlatması caizdir. Arası kötü olan iki kişinin arasının düzelmesini sağlamak amacıyla bu kişilerin bir biri hakkındaki düşüncelerini söylemek da caiz olarak bilinmektedir. Bir kişiyi tarif etmek için onun bilinen bir özelliğinin söylenerek tarif edilmesi de caiz durumlardandır.